Tegen het eind van de jaren veertig speelde de versterking een belangrijke rol in de populaire muziek. Versterkers, pickups en oude gitaren als de fender telecasterzetten een trend van luidere muziek. Sommige bassisten, die zich nog steeds moesten behelpen met hun grote akoestische contrabas, monteerden magnetische elementen op hun instrumenten om ze ook elektronisch te kunnen versterken.

Je zou denken dat de eerste elektrische basgitaar tegelijk met de elektrische gitaar het levenslicht zag. Niets is echter minder waar. Terwijl de eerste elektrische gitaar in de jaren 30 het levenslicht zag, zou het nog bijna 20 jaar duren voordat het idee van de elektrische basgitaar geboren werd.

Andere volgenden het voorbeeld van Les Paul en speelden baspartijen op de laagste snaren van hun gewone elektrische gitaar. Het was echter Leo Fender die op het idee van een elektrische basgitaar kwam. Hij zag de problemen waar de basgitaristen mee te maken hadden en was overtuigd dat er veel vraag naar een kleinere, beter hanteerbare basgitaar zou zijn. In 1950 begon hij aan een prototype.

De meeste fabrikanten moeten nu bekennen dat de oorspronkelijke ontwerpen van Fender een opmerkelijk goed geluid hadden. De Precision- en de Jazz basgitaar vormen dan ook de basis voor het merendeel van de modellen die de concurrenten na 1951 op de markt bracht.

De verticale positie van de bas maakte plaats voor de horizontale stand van de gitaar. Dit betekende ook dat de ‘gewone’ gitaristen vrij snel op een bas zouden kunnen leren spelen. Een basgitaar heeft een E-, A-, D- en G-snaar, net als de laagste vier snaren van een gitaar, maar dan een octaaf lager. Dat betekende dat de basgitaar van Fender een grotere mensuurlengte moest krijgen en daarom extra moest worden versterkt.

Voor wat betreft het uiterlijk van de basgitaar volgde Fender de die trend die ze een jaar eerder met hun Telecaster gitaar had aangegeven. Een ongecompliceerde, in elkaar geschroefde constructie die het gitaarbouwen tot lopende bandwerk maakte.

In 1951 werd door Fender de eerste elektrische basgitaar geïntroduceerd. De naam van deze basgitaar, de Precision Bass, is gekozen omdat in tegenstelling tot een contrabas, deze basgitaar wel fretten had en zou nauwkeuriger te bespelen zou zijn. Bassisten waren de akoestische contrabas gewend. De contrabas was een onhandig en vaak nauwelijks onhoorbaar instrument. Leo Fender ging er vanuit dat bassisten de komst van een luider en beter vervoerbaar instrument zouden toejuichen.